Drijfveren van de auteurs bij het ontwikkelen van Sprekend verleden


Wat de SV-auteurs de leerlingen aan kennis en kunde willen bijbrengen

De SV-auteurs beogen de leerlingen:

  • de historische dimensie in hun bestaan duidelijk te maken,
  • aan te tonen dat gebeurtenissen en gedachten uit het verleden mensen tot in onze tijd beïnvloeden,
  • te laten zien dat het verleden overal om hen heen is (niet alleen in gebouwen, ook in media en in de mensen om hen heen),
  • aan te tonen dat ze niet alleen Nederlander maar ook wereldburger zijn en niet kunnen volstaan met een beetje geschiedenis van Nederland en zijn buren.


Voor deze historische dimensie wordt gebruik gemaakt van een leerstofkeuze-instrument dat wordt gecombineerd met de door de overheid voorgeschreven kenmerken.

De SV-auteurs willen de leerlingen ook duidelijk maken dat geschiedenis meer is dan alleen dingen uit je hoofd leren, dat het niet alleen gaat om weten, maar ook om te weten komen. Het stellen van vragen en zoeken naar antwoorden is minstens zo belangrijk. Daarom moeten leerlingen ook zelf op zoek gaan, zelf een mening over gebeurtenissen in het verleden vormen. Want er bestaat geen pakket historische kennis waarmee je het je hele leven kunt doen. Ook al suggereren nog zoveel ‘canoniers’ dat. Er komt elke dag, elk jaar nieuwe geschiedenis bij. De belangstelling voor onderwerpen uit het verleden verandert bovendien voortdurend in de loop van de tijd. De leerlingen moeten ook leren omgaan met het gegeven dat de mensen het bijna nooit met elkaar eens zijn. Ook geschiedschrijvers en journalisten niet. Als de leerlingen willen weten wat er waar dan ook is gebeurd, ontkomen ze niet aan ‘wikken en wegen’ van wat andere mensen zeggen en schrijven.
Voor het concretiseren van het voorgaande wordt gebruik gemaakt van het domein Historisch besef bestaande uit structuurbegrippen voor geschiedenis en eruit voortvloeiende voor geschiedenis kenmerkende vaardigheden; daarin zijn ook de domeinvaardigheden van de overheid opgenomen.

Basisstukken voor concept van Sprekend verleden

Van de zijde van de overheid:

  • Concretisering van de kerndoelen Mens en maatschappij Kerndoelen voor de onderbouw VO (SLO), Enschede 2007
  • De canon toennu


Van de zijde van Sprekend verleden aangevuld in:

 

  1. Structuurbegrippen, bron en historische vraagstelling
  2. Structuurbegrippen: Feit en geschiedenisonderwijs
  3. Structuurbegrippen: objectiviteit, oorzaken en gevolgen, verandering en continuïteit
  4. Structuurbegrippen: inleving en standsplaatsgebondenheid